Deprem Korkusu

Sarsıntıların Ötesinde: Deprem Anksiyetesiyle Baş Etme İçin Kapsamlı Stratejiler

Depremler yalnızca binaları çökertmekle kalmaz; insanların temel güven duygusunu sarsar, sürekli bir endişe hali tetikler ve günlük yaşam algımızı baştan şekillendirir. Bu ayrıntılı rehberde, “deprem korkusunu” felce uğratıcı bir kaygıdan proaktif bir dayanıklılık haline dönüştürmenize yardımcı olacak yol haritasını sunuyorum.

Zemin sallanmaya başladığı anda vücudumuz milisaniyeler içinde tepki verir. Otonom sinir sistemi adrenalini hızla salarak kalp atışını hızlandırır, solunumu daraltır ve kasları gerer. Uzman Klinik Psikolog Ezgi Özay’ın da belirttiği gibi, bu fizyolojik tepkiler doğal bir hayatta kalma içgüdüsünün parçasıdır; ancak kontrolsüz kaldığında kronik stres, uyku bozuklukları ve en ufak titreşimde bile panik hali yaratabilir.

Ruminatif düşünce kalıpları ise deprem anksiyetesinin zihinsel boyutunu oluşturur: “Ya ben işe giderken büyük sarsıntı olursa?” veya “Ailem güvende olacak mı?” gibi düşünceler çaresizlik hissini besleyerek odaklanmayı, karar vermeyi ve genel iyi oluşu olumsuz etkiler. Davranışsal düzeyde ise yüksek katlı binalardan kaçınma, asansör kullanmama veya haber akışlarını sürekli kontrol etme gibi alışkanlıklar, yaşam alanınızı daraltarak strese sürükler.

Bu etkileri hafifletmek için aşağıdaki kanıt temelli başa çıkma stratejilerini öneriyorum:

1. Diyaframatik Nefes Egzersizleri
   Günde yalnızca beş dakika uygulanan bu teknik, şimdiki ana odaklanmanızı sağlar, “savaş ya da kaç” refleksini yatıştırır ve kaygıyı anında düşürebilir.

2. Progresif Kas Gevşetme
   Ayak parmaklarından başlayarak başa kadar vücudunuzdaki kasları sıkarak ve serbest bırakarak, kronik gerginliği kontrol altına alır ve bedeninizin rahatlamasına yardımcı olur.

3. Kademeli Maruz Kalma (Graded Exposure)
   Ezgi Özay’ın rehberliğinde, sanal deprem simülasyonlarına veya kısa video-kliplere kontrollü şekilde maruz kalarak, gerçek bir titreşim karşısında duyarsızlaşırsınız ve korkunuzun şiddeti azalır.

4. Yapılandırılmış “Ne Olursa?” Planlaması
   Felaket kurgularını zihninizde döndürmek yerine, ayrıntılı bir aile afet planı ve acil durum çantası hazırlayın. Kim nerede buluşacak, haberleşme nasıl sağlanacak ve hangi malzemeler gerekli olacak sorularına yanıtlar bulmak, kontrol hissinizi güçlendirir.

5. Duygu Günlüğü Tutma
   Her gün karşılaştığınız tetikleyicileri, hissettiğiniz fiziksel tepkileri ve uyguladığınız başa çıkma yöntemlerini kaydetmek, kalıpları görmenize ve terapi sürecini hedefe yönelik planlamanıza olanak tanır.

EMDR ve Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT) seanslarıyla Ezgi Özay, danışanlarının travmatik anılarını yeniden işlemesine ve içsel güven duygusunu yeniden inşa etmesine destek olur. Aile terapisi ise çocuklardan büyükannelere kadar tüm aile bireylerinin duygusal dayanıklılığını artırır.

Sonuçta, deprem korkusunu yönetmek, kaygıyı eyleme dönüştürmek demektir. Bedeninizin alarm sistemini tanıyarak, düşüncelerinizi yeniden çerçeveleyerek ve hedefe yönelik teknikleri düzenli uygulayarak, sarsıntılı bölgelerde bile kendinizi güvende hissedebilir, hayatınızı tam anlamıyla sürdürebilirsiniz. Eğer bu süreçte profesyonel rehberlik almak isterseniz, Uzman Klinik Psikolog Ezgi Özay’dan randevu talep edebilirsiniz.

Konu hakkında daha fazla bilgi için Deprem Korkusu başlıklı Ezgi Özay’ın blog yazısını inceleyebilirsiniz.